Aile içi en hassas konulardan biri olan miras paylaşımı, yanlış bilinen uygulamalar ve eksik belgeler sebebiyle ciddi hukuki sorunlara yol açabiliyor. Bu yazımızda 2025 yılına göre miras paylaşımı nasıl yapılır, kimler mirastan pay alır, vasiyetname geçerli midir ve miras davası açma süreçleri nasıldır gibi temel soruları açıklıyoruz.
Miras Hakkı Nedir?
Türk Medeni Kanunu’na göre, bir kişinin vefatı hâlinde, mal varlığı yasal mirasçılarına geçer. Bu hak, hem kan hısımlarına hem de eşe tanınır. Vefat eden kişinin mal varlığı, “tereke” olarak adlandırılır ve mirasçılara intikal eder.
Kimler Mirasçı Olur?
2025 yılı itibarıyla geçerli mevzuata göre yasal mirasçılar şu şekildedir:
Altsoy: Çocuklar, torunlar
Üstsoy: Anne, baba, büyükanne, büyükbaba
Eş: Sağ kalan eş, altsoy veya üstsoyla birlikte mirasçı olur
Devlet: Mirasçı bulunmazsa tüm mal varlığı devlete geçer
Miras Payları Nasıl Hesaplanır?
Eşin, altsoy ile birlikte mirasçı olması durumunda payı 1/4; üstsoy ile birlikte mirasçıysa 1/2’dir. Çocuklar arasında eşit paylaşım yapılır. Evlilik dışı çocuklar da eşit miras hakkına sahiptir. 2025’te değişen bir oran yoktur ancak uygulamadaki süreler ve dava süreçleri hızlanmıştır.
Vasiyetname Geçerli mi?
Elbette. Miras bırakan kişi, vasiyetname düzenleyerek malvarlığını belirli kişilere bırakabilir. Ancak:
Vasiyetnamenin el yazısı ile yazılması
Noter huzurunda düzenlenmiş olması
İki tanık huzurunda beyan edilmesi
şartları yerine getirilmelidir.
Vasiyet, yasal mirasçıların saklı payına dokunamaz. Aksi hâlde iptal davası açılabilir.
Saklı Pay Nedir?
Saklı pay; belirli mirasçıların, miras bırakanın kendi tasarrufuyla bile mahrum bırakılamayacağı miras kısmıdır.
Saklı paylı mirasçılar şunlardır:
Çocuklar: Yasal payın yarısı
Eş: Yasal payın 1/4’ü
Anne ve baba: Yasal payın 1/4’ü
Bu kişilere saklı paydan daha az verilmesi durumunda, tenkis davası açılabilir.
Miras Paylaşımı Nasıl Yapılır?
Miras paylaşımı iki şekilde gerçekleşebilir:
Mirasçılar, kendi aralarında anlaşarak noter huzurunda veya avukat aracılığıyla paylaşım yapabilirler. Bu yöntem daha hızlıdır ve dava masrafı doğurmaz.
2. Mahkeme Yoluyla Paylaşım
Anlaşma sağlanamazsa ortaklığın giderilmesi (izale-i şuyu) davası açılır. Mahkeme, taşınmazları satışa çıkarabilir ve bedel üzerinden paylaşım yapılır.
Miras Davası Açma Süreci (2025 Gelişmeleri)
Arabuluculuk süreci miras davalarında zorunlu değildir, ancak bazı taşınmaz paylaşım davalarında önerilir.
Tapu işlemleri artık dijital ortama taşındı. e-Devlet üzerinden mirasçılık belgesi ve tereke tespiti başvuruları yapılabiliyor.
Mirasçılık belgesi için notere veya sulh hukuk mahkemesine başvuru yeterlidir.
Miras Reddetme Hakkı
Eğer miras borçla doluysa, yasal mirasçılar 3 ay içinde reddi miras yapabilir. Aksi takdirde, tüm borçlardan da sorumlu hale gelirler.
Sonuç: Profesyonel Destek Şart
Miras paylaşımı aile ilişkilerini zedeleyebilecek, karmaşık ve hassas bir süreçtir. Hatalı işlemler, yıllarca sürebilecek davalara neden olabilir.
Avukat Tunahan Bulut olarak önerimiz:
Miras planlaması, vasiyetname düzenleme veya miras davası süreçlerinde profesyonel hukuki danışmanlık almanız, hem hak kaybını hem de aile içi uyuşmazlıkları önler.
